ĐỒ THỊ 101 - Bài 2: Cách đọc biểu đồ dạng cột – Nến, khối lượng và những gì cần quan sát
Khi bạn học cách đọc biểu đồ giá và khối lượng, bạn đang học cách đọc ngôn ngữ của thị trường. Đây là bước khởi đầu để hành động có kỷ luật, ra quyết định chính xác và nhận diện đúng thời điểm mua bán cổ phiếu. Trong bài số 2 của series Đồ thị 101, chúng ta sẽ tìm hiểu cấu trúc biểu đồ dạng cột, cách đọc nến và khối lượng – hai yếu tố sống còn trong phương pháp đầu tư tăng trưởng CANSLIM.
🔹 1. Biểu đồ dạng cột là gì?
Biểu đồ dạng cột (price and volume chart) là công cụ thể hiện hành động giá của cổ phiếu qua từng phiên giao dịch, bao gồm:
- Cột nến (Candlestick): thể hiện biến động giá trong ngày: mở cửa, cao nhất, thấp nhất và đóng cửa.
- Cột khối lượng (Volume bar): nằm bên dưới biểu đồ giá, thể hiện tổng số cổ phiếu được giao dịch trong phiên.
William O'Neil nhấn mạnh:
“Biểu đồ giá kết hợp với khối lượng là công cụ duy nhất cho bạn thấy tổ chức lớn đang làm gì với cổ phiếu bạn quan tâm.”
🔹 2. Hành vi giá – cách đọc cây nến
Mỗi cây nến đại diện cho hành vi tâm lý của nhà đầu tư trong một phiên. Bạn cần quan sát:
- Nến tăng (giá đóng cửa > mở cửa) → Thể hiện lực cầu thắng thế.
- Nến giảm (giá đóng cửa < mở cửa) → Áp lực bán chiếm ưu thế.
- Bóng nến dài → Sự giằng co mạnh giữa cung và cầu.
⚠️ Tuy nhiên, giá không đủ. Bạn cần khối lượng để xác nhận độ mạnh của xu hướng.
🔹 3. Khối lượng – chỉ báo xác nhận xu hướng
Khối lượng là yếu tố then chốt để xác định hành động của các nhà đầu tư tổ chức.
- Giá tăng + khối lượng cao → Dòng tiền lớn đang vào.
- Giá giảm + khối lượng cao → Áp lực bán từ tổ chức.
- Khối lượng thấp khi tích lũy → Cổ phiếu đang yên tĩnh, tiềm năng bứt phá.
💡 O'Neil khuyên:
“Chỉ mua khi cổ phiếu bứt phá khỏi nền giá với khối lượng ít nhất gấp 1.5 – 2 lần trung bình 50 phiên.”
🔹 4. Ba điều cần quan sát mỗi ngày
✅ 1. Giá đóng cửa hôm nay vs hôm qua
– Giá giữ vững hoặc tăng nhẹ là tốt nếu đang tích lũy.
✅ 2. Khối lượng hôm nay vs trung bình 50 ngày
– Khối lượng tăng cao bất thường là tín hiệu tổ chức hành động.
✅ 3. Thị trường chung có ủng hộ không?
– Nếu thị trường giảm mạnh, mọi tín hiệu mua có thể thất bại.
🔹 5. Những sai lầm nhà đầu tư mới hay mắc
❌ Mua vì thấy giá tăng mà không nhìn khối lượng.
❌ Mua khi cổ phiếu vượt đỉnh cũ nhưng không có lực xác nhận.
❌ Không nhận diện được “hành động giả” do cá nhân tạo ra, không phải tổ chức lớn.
✅ Kết luận:
Biểu đồ dạng cột là bản đồ thị trường. Nếu bạn không học cách đọc bản đồ này, bạn sẽ ra quyết định như người đi trong sương mù.
Bài học hôm nay là bước đầu để bạn ra quyết định dựa trên dữ kiện, không phải cảm xúc.
Hãy luyện tập mỗi ngày, quan sát từng cây nến, từng cột khối lượng và để thị trường nói chuyện với bạn.